تجدید حیات شهری با رویکرد فرهنگی

 مقوله تجدید حیات امری است که در دوران پسامدرن به ‌شدت مورد توجه قرار گرفته است. بررسی کنشگرهای گوناگون تجدید حیات، نظیر اقتصاد، فرهنگ، مسکن و غیره موضوع بسیاری از پژوهش‌های صورت گرفته در این حوزه است. تجدید حیات مبتنی‌بر فرهنگ که یکی از رایج‌ترین رویکردهای تجدید حیات در جوامع امروزی است، طیف وسیعی از اقدامات و فعالیت‌ها را در برمی‌گیرد. ازجمله مهم‌ترین آنها می‌توان به مقوله پاتوق‌های فرهنگی اشاره کرد که موضوع واکاوی این گزارش است. بسیاری از مکان‌های با هویت تاریخی‌فرهنگی که به دلایل گوناگون دچار کم‌توجهی و فرسودگی شده‌اند، می‌توانند مخاطب این‌گونه از تجدید حیات قرار گیرند. ازآنجاکه سایت‌های فرهنگی به عنوان یک «مکان» شناخته می‌شوند، ضروری است براساس مؤلفه‌های یک مکان موفق نیز سنجیده شوند. در این مقاله نخست با مروری اجمالی موضوع تجدید حیات فرهنگی و پاتوق‌های آن بررسی شده و آنگاه معیار و سنجه‌های ارزیابی یک پاتوق فرهنگی مطلوب در قالب چارچوب نظری تحقیق ییان می‌شود. به نظر می‌رسد عوامل رونق‌بخش به فعالیت در بعد عملکردی نظیر کاربری‌های متنوع و خلاقانه با رویکرد ارتقاء فرهنگ و اقتصاد و همچنین مؤلفه‌های کالبدی در هر دو بعد زیبایی‌شناسانه و عملکردی در راستای بهبود کیفیت مکان، بیشترین تأثیر را در مکان‌سازی پاتوق‌ها دارند. آزمون این سنجه‌ها، از طریق پیاده‌سازی مدل در مجموعه موزه‌های وین که به عنوان یک مصداق عملی موفق و اجراشده شناخته می‌‌شود، صورت می‌گیرد. در نتیجه مجموعه موزه‌ها به عنوان یک پاتوق فرهنگی با اعتبار و شهرت جهانی تحلیل و جنبه‌های مثبت و منفی آن بیان می‌شود، تا الگوهای به‌ کار رفته در آن به عنوان راهکار در سایر پاتوق‌های فرهنگی نیز به‌ کار رود.